Ibigo byubuzima bwinyamanswa bigamije uburyo bwo kugabanya imiti igabanya ubukana

ubuvuzi bw'amatungo

Perezida w’ishyirahamwe ry’amatungo ku isi, Patricia Turner, yatangaje ko kurwanya imiti igabanya ubukana ari “Ikibazo kimwe cy’ubuzima” gisaba imbaraga mu nzego z’ubuzima bw’abantu n’inyamaswa.

Gutegura inkingo nshya 100 mu 2025 ni imwe mu mihigo 25 yakozwe n’amasosiyete akomeye ku isi y’ubuzima bw’inyamanswa muri Roadmap yo kugabanya ibikenerwa na raporo ya Antibiyotike yatangajwe bwa mbere muri 2019 na HealthforAnimals.

Raporo y’iterambere iherutse gusohoka mu Bubiligi, ivuga ko mu myaka ibiri ishize, amasosiyete y’ubuzima bw’inyamaswa yashoye miliyari mu bushakashatsi bw’amatungo no guteza imbere inkingo nshya 49 mu rwego rwo gufata ingamba zo kugabanya ubukana bwa antibiyotike.

Inkingo ziherutse gukorwa zitanga uburyo bwo kwirinda indwara mu moko menshi y’inyamaswa zirimo inka, inkoko, ingurube, amafi ndetse n’amatungo.Nikimenyetso ko inganda ziri hagati yicyerekezo cyinkingo hasigaye indi myaka ine.

Ati: “Inkingo nshya ni ngombwa mu kugabanya ibyago byo kurwanya ibiyobyabwenge byatewe no gukumira indwara z’inyamaswa zishobora kuviramo ubundi buryo bwo kuvura antibiyotike, nka salmonella, indwara z'ubuhumekero za bovine na bronchite zandura, ndetse no kubungabunga imiti y'ingenzi ikoreshwa vuba na bwangu ku bantu no ku nyamaswa.” HealthforAnimals yabitangaje.

Ivugurura rishya ryerekana ko urwego ruri mu nzira cyangwa mbere yigihe giteganijwe mu byo rwiyemeje byose, harimo gushora miliyari 10 z'amadolari mu bushakashatsi no mu iterambere, no guhugura abaveterineri barenga 100.000 mu gukoresha antibiyotike ishinzwe.
 
Ati: “Ibikoresho bishya n'amahugurwa bitangwa n'urwego rw'ubuzima bw'inyamaswa bizafasha abaveterineri n'ababikora kugira ngo bagabanye ibikenerwa na mikorobe mu nyamaswa, birinda abantu neza n'ibidukikije.Turashimira urwego rw’ubuzima bw’inyamaswa intambwe imaze guterwa kugeza ubu igana ku ntego zabo za Roadmap, ”Turner yagize ati:

Ibikurikira?

Raporo yavuze ko amasosiyete y’ubuzima bw’inyamaswa arimo gutekereza uburyo bwo kwaguka no kongera kuri izo ntego mu myaka iri imbere kugira ngo yihutishe iterambere mu kugabanya umutwaro wa antibiyotike.
 
Umuyobozi mukuru wa HealthforAnimals, Carel du Marchie Sarvaas yagize ati: "Roadmap irihariye mu nganda z’ubuzima mu gushyiraho intego zishobora kugerwaho no kuvugurura imiterere ihoraho ku mbaraga zacu zo guhangana na antibiyotike."Ati: "Bake, niba bahari, bashyizeho ubu bwoko bw'intego zishobora kugaragara kandi iterambere kugeza ubu ryerekana uburyo amasosiyete y’ubuzima bw’inyamaswa afata inshingano zacu zo guhangana n’iki kibazo rusange, kibangamiye ubuzima n’imibereho ku isi."
  
Uruganda rwatangije kandi ibindi bicuruzwa birinda indwara bigira uruhare runini mu ndwara z’amatungo, bikagabanya ubukana bwa antibiyotike mu buhinzi bw’amatungo, nk'uko byatangajwe.
 
Ibigo nderabuzima by’inyamaswa byashyizeho ibikoresho 17 bishya byo gusuzuma bivuye ku ntego 20 bigamije gufasha abaveterineri kwirinda, kumenya no kuvura indwara z’inyamaswa hakiri kare, ndetse n’inyongera zirindwi zongera imirire zongera ubudahangarwa bw'umubiri.
 
Ugereranije, urwego rwazanye antibiyotike nshya eshatu ku isoko mu gihe kimwe, zigaragaza ishoramari ryiyongereye mu guteza imbere ibicuruzwa birinda indwara ndetse hakenewe na antibiyotike mbere na mbere, nk'uko Healthfor Animals yabitangaje.
 
Mu myaka ibiri ishize, inganda zahuguye inzobere z’amatungo zirenga 650.000 kandi zitanga buruse zisaga miliyoni 6.5 z’amadolari y’abanyeshuri b’amatungo.
 
Igishushanyo mbonera cyo kugabanya ibikenewe bya Antibiyotike ntabwo yashyizeho intego zo kongera ubushakashatsi n’iterambere gusa, ahubwo inibanda ku buryo bumwe bw’ubuzima, itumanaho, amahugurwa y’amatungo no gusangira ubumenyi.Raporo yiterambere itaha iteganijwe muri 2023.

Abanyamuryango ba HealthforAnimals barimo Bayer, Boehringer Ingelheim, Ceva, Elanco, Merck Animal Health, Phibro, Vetoquinol, Virbac, Zenoaq na Zoetis.

 


Igihe cyo kohereza: Ugushyingo-19-2021